İstanbulla bakmak
Bu serginin ilk fikri öğrencim, Gökseli Cengiz’in “biz de sergi yapar mıyız?” sorusundan yola çıktı ve hiç biri fotoğraf öğrencisi olmayan, Koç Üniversitesi, İnsani Ve Edebiyat Fakültesi bünyesinde açılan Medya ve Görsel Sanatlar Bölümü’nde vermekte olduğum temel ve yaratıcı fotoğraf derslerini alan öğrencilerimle birlikte bir “İstanbul” sergisi yapma önerimle birlikte hayata geçti.
Başta Rektörümüz Umran İnan, İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Dekanı Sami Gülgöz projemize inanarak, bizlere destek olmasalardı böyle bir sergiyi hazırlayamazdık.
Bu projenin farklı aşamalarında pek çok destekçimiz öneri ve fikirleriyle hep yanımızda oldu; sergi baskıları için Uğur Varlı’ya, Fotoğrafevi ve Gölnur Cengiz’e, genç bir fotoğrafçı olduğuna inandığım kadar genç bir yazar olduğuna da inandığım sevgili Gizem Özkan’ın sergi metinlerinin çevirisini ve editörlüğünü yapan Alev Ersan’a, serginin isminden tasarımına kadar, ilk andan itibaren yanımızda olan Oğuz Yaşargil’e ve sergi kitabının ana baskı sponsorluğunu üstlenerek, bu projenin kalıcı olmasında bizlere destek olan Fotopro’ya; M.Sena Ok ve Nihan Tatar Çınar’a içtenlikle teşekkür etmek istiyorum.
Ve öğrencilerim; bu projede işleriyle yer alan sevgili öğrencilerim, sizlerle birlikte böyle bir sergi hazırladığımız için çok mutluyum. Hepinizin yolu bundan sonra çok açık olsun, ben eminim ki kendi alanlarınızda (ve dilerim fotoğrafla da) farklı projelerde yer alacaksınız ve bizleri gurulandıracaksınız. Hayatınızda ve kalbinizde fotoğrafın yeni yeni yer etmeye başladığı bu aşamada, belki de hiçbirinizin aklında bir fotoğraf sergisi açma, İstanbul üzerine bir fotoğraf kitabı yapma hayali yoktu ve sergi sürecinde, nasıl bir sergi yapacağımızı tartışır, fotoğraflarınızı seçerken farklı tedirginlikler, kararsızlıklar yaşadınız. Ve bugün hayata atılırken, kendinizi bir ya da pekçok anlamda “araf”ta hissederken, İstanbulla, İstanbul’dan çektiğiniz fotoğraflarla kendinize de ayna tutuyor ve aslında kendinizde olana İstanbul üzerinden bakıyorsunuz.
“Fotoğraf makinesinin kaydettiği herşey ifşadır (ister hareketin gözle görülmez, uçup gidici kısımları, ister doğal görme yetimizin algılayamadığı bir kat, ister –Moholy-Nagy’nin deyişiyle- ‘yoğunlaştırılmış gerçeklik’, isterse görmenin oval bir biçimi olsun). Stieglitz’in tanımlamasıyla onun ’denge anını sabırla bekleyiş’i, Robert Frank’ın dengesizliği açığa çıkaracak anı –gerçekliği savunmasız yakalayacak aradaki anları- beklemesi gibi, ‘gerçek’ olanın aslında gizli olduğunu öngören aynı varsayımı besler. Fotografik bakışla bir şeyi, herhangi bir şeyi göstermek, onun gizli kalmış olduğunu gözler önüne sermek demektir.”
Susan Sontag, On Photography, p94, 2005 by Rosetta Books, LLC.
Ve siz “genç fotoğrafçılar”, belki sizin için bile “saklı” olanı, izleyiciyle ilk defa fotoğrafla paylaşıyorsunuz. Küçücük bir şey bile yerinden oynayacak ya da değişecek olursa, bugün ya da bir gün, kimbilir belki saklı sebeplerinden biri olmayı da dileyerek; onların akıllarına, bilgilerine, duygularına ve görüntülerine inanarak, onlara inanarak...
Laleper Aytek
Eylül 2011, İstanbul
Looking via Istanbul
The idea for this exhibition first came up when a student of mine, Gökseli Cengiz asked, “So, would we organize an exhibition too?” The show came together upon my suggestion for creating an exhibition of Photography on Istanbul, together with my students, none of whom major in photography but who have been taking the two classes I have been giving, Basic and Creative Photography at The Media and Visual Arts Department of College of Social Sciences & Humanities at Koç University.
Had it not been for the all encompassing support of the school president Umran İnan, and the dean of the College of Social Sciences and Humanities Sami Gülgöz, this exhibition would never have taken place.
We have had many people contributing their ideas and support to this project. I would like to extend my deepest gratitude to Uğur Varlı for the exhibition prints, to Fotografevi and especially Gölnur Cengiz for their support; to dear Gizem Özkan, whom I believe is a young photographer as much as being a young author, to Alev Ersan who has translated the texts into English and worked as an editor, to Oğuz Yaşargil, who has been there from the start; from coming up with the title to the design of the book, to Fotopro for ensuring the permanency of this project by being the main printing sponsor for the publication and to M. Sena Ok and Nihan Çınar.
And to my dear students, who present their work in this exhibition, I am overjoyed to be involved in the preparation of a project, such as this with you.
I wish you all the best and know that you will be involved in numerous projects within your own fields (as well as in photography) and will make us proud. It is possible that, at this time of your lives, where you have just begun to open up some space in your hearts and minds for photography, you had not thought that you might be organizing or presenting your own work in an exhibition or that you could be contributing to a book of photography on Istanbul. Perhaps you experienced anxiety or indecisiveness while discussing the concepts and choosing the images for the show… And now, that you are taking the next step in your lives and perhaps feeling a little like you are in limbo, you are also holding up a mirror onto yourselves as you make these images of Istanbul with Istanbul and are looking at what you hold within yourselves through Istanbul.
“Whatever the camera records is a disclosure—whether it is imperceptible, fleeting parts of movement, an order that natural vision is incapable of perceiving or a “heightened reality” (Moholy-Nagy’s phrase), or simply the elliptical way of seeing. What Stieglitz describes as his “patient waiting for the moment of equilibrium” makes the same assumption about the essential hiddenness of the real as Robert Frank’s waiting for the moment of revealing disequilibrium, to catch reality off-guard, in what he calls the “in-between moments.”
Susan Sontag, On Photography, p94, 2005 by Rosetta Books, LLC.
And you, “young photographers”, you are sharing with the audience something that might have been hidden even from you, for the first time, with photography. Even if it were the slightest movement of a leaf or the smallest shift, today or sometime in the future my wish would be that I might have been one of the many secret reasons for it. I leave my students with a firm belief in their images, their emotions, their knowledge and them as people.
Laleper Aytek
September 2011, Istanbul